Faza 3 badań leku Ataluren

Faza 3 badań leku Ataluren u pacjentów z mutacją nonsensowną wywołującą dystrofię mięśniową Duchenne:

najczęściej zadawane pytania

Czym jest ataluren?

Ataluren (wcześniej nazywany PTC124 ®) jest to nowy, badany lek, co oznacza, że jest testowany jako potencjalna metoda leczenia, lecz nie został jeszcze dopuszczony do sprzedaży przez stosowne organy regulacyjne w żadnym kraju. Ataluren jest skierowany do pacjentów z określonym rodzajem mutacji, czyli zmianą w kodzie genetycznym, zwanym mutacją nonsensowną. Mutacje nonsensowne to błędy w kodzie genetycznym, które wywołują chorobę poprzez przedwczesne zatrzymanie wytwarzania ważnego białka, jakim w przypadku dystrofii mięśniowej Duchenne'a (DMD) jest dystrofina. Około 13 procent przypadków DMD powodowanych jest przez mutacje nonsensowne, znane również jako przedwczesny kodon stop. Ataluren posiada potencjał do leczenia przyczyny choroby poprzez wytworzenie odpowiednich mechanizmów komórkowych zdolnych do pokonywania mutacji nonsensownej (pomijania przedwczesnego kodonu stop) i wytwarzania w pełni funkcjonalnego białka.

Jaki jest cel i założenia 3 fazy badań?

Główne cele tej 3 fazy badań to potwierdzenie bezpieczeństwa oraz skuteczności atalurenu wobec mutacji nonsensownej DMD (nmDMD). Skuteczność będzie określona przede wszystkim przez pomiar zmian w pokonanej odległości w czasie badania obejmującego 6-minutowy marsz (ang. 6MWT). Oceniane będą również dodatkowe wskaźniki sprawności fizycznej i jakości życia. Badanie ma na celu uzyskanie informacji niezbędnych do uzasadnienia zatwierdzenia atalurenu przez organy regulacyjne w USA i UE.

Faza 3 to badanie losowe, z podwójną ślepą próbą, kontrolowane placebo ─ uczestnicy zostaną losowo przydzieleni do grupy otrzymującej ataluren lub placebo (substancję, która wygląda i smakuje tak samo jak ataluren, ale w rzeczywistości nie zawiera leku) przez 48 tygodni. Pacjent, rodzina pacjenta, pracownicy naukowi, personel placówki oraz pracownicy firmy PTC Therapeutics nie mogą wybrać grupy, i oprócz wyjątkowych okoliczności, nie będą wiedzieć, jakie leczenie otrzymuje dany pacjent, dopóki badanie nie zostanie zakończone.

Kto może wziąć udział w 3 fazie badań?

Pełne kryteria udziału i wyłączenia z udziału są dostępne pod adresem www.clinicaltrials.gov i zostaną szczegółowo wyjaśnione przez lekarzy prowadzących badanie, ale podstawowe warunki wymieniono poniżej.

Potencjalni uczestnicy muszą:

Posiadać mutację nonsensowną, która jest określana na podstawie badania DNA krwi w celu oceny genu dystrofiny (genotypowania). Rodzice pacjentów z DMD, którzy nie przeszli tego badania powinni rozważyć omówienie tego z lekarzem lub doradcą genetycznym.
Być w wieku od 7 do 16 lat
Być w stanie przejść co najmniej 150 metrów bez pomocy w czasie 6-minutowego marszu, lecz nie więcej niż odległość, określoną w protokole badania, która byłaby przewidywalna dla chłopców w tym samym wieku i o takiej samej masie ciała (zostanie to wyjaśnione w pełni w placówce badawczej)
Otrzymywać stabilne leczenie kortykosteroidami (takimi jak prednizon, prednizolon lub deflazakort) przez okres co najmniej 6 miesięcy bezpośrednio przed rozpoczęciem udziału w badaniu, bez istotnych zmian w dawkowaniu (innych niż uwzględniające zmiany masy ciała) lub w trybie leczenia przez co najmniej 3 miesiące przed zakwalifikowaniem do badania. Dopuszczalne są poniższe tryby leczenia kortykosteroidami: codziennie, co drugi dzień, podawanie przez 10 dni z przerwą 10 dni oraz weekend (2 kolejne dni).
Wykazać, że symptomy DMD wynikające z charakterystycznych objawów choroby (takie jak osłabienie mięśni, kaczkowaty chód, objaw Gowersa, poziomy kinazy kreatynowej i trudność w chodzeniu) były widoczne przed osiągnięciem wieku 6 lat.

Decyzja co do tego, czy pacjent kwalifikuje się do wzięcia udziału w badaniach klinicznych jest ostatecznie podejmowana przez głównego pracownika naukowego, odpowiadającego za badania w danej placówce, który, po konsultacji z pacjentem i rodziną, jest w stanie najlepiej rozważyć potencjalne ryzyko i korzyści dla każdego potencjalnego uczestnika.

Dlaczego nabór do badań jest ograniczony do uczestników, którzy nadal chodzą?

Próba 6-minutowego marszu jest klinicznie potwierdzonym miernikiem, który jest wykorzystany również w innych chorobach i jest obecnie uznawany przez organy regulacyjne jako najlepszy sposób oceny stosowanej terapii w DMD. Chód jest kluczowym aspektem funkcjonowania fizycznego, który można łatwo obserwować i mierzyć. W ciągu roku łatwiej jest zaobserwować spadek zdolności chodzenia niż innych funkcji, co sprawia, że łatwiej jest określić wpływ atalurenu w porównaniu z placebo. Z tego powodu zmiana zdolności chodzenia jest głównym miernikiem, parametrem do zmierzenia, w ramach badania.

Dlaczego minimalny wiek to 7 lat?

Chociaż uważamy, że wszyscy pacjenci z mutacją nonsensowną mogą być kandydatami do leczenia atalurenem, w ramach tego badania musimy skupić się na pacjentach, którzy ukończyli 7 lat, aby móc wykazać zdolność atalurenu do poprawy lub utrzymania zdolności chodzenia w porównaniu do placebo, w czasie badań trwających 48 tygodni. Ten próg wiekowy został określony na podstawie ostatnio opublikowanych badań analizujących przebieg choroby, które wykazały, że u chłopców z DMD obserwuje się zazwyczaj poprawę zdolności chodzenia do wieku 7 lat.

Na czym polega udział w badaniu?

Przed zakwalifikowaniem się jako kandydat do badania i przejściem badań lub otrzymaniem badanego leku, pacjent wraz ze swoim rodzicem lub opiekunem musi zostać poinformowany o przebiegu badań. Wiąże się z tym konieczność podpisania dokumentu zwanego „świadomą zgodą”, wskazującego chęć uczestnictwa w badaniu. „Świadoma zgoda” szczegółowo wyjaśnia proces, aby umożliwić rodzinom ocenę ryzyka i korzyści związanych z udziałem. Pacjenci mogą być również poproszeni o podpisanie mniej szczegółowego formularza zgody, który wyjaśnia podstawy procesu w języku odpowiednim do wieku pacjenta. Kopia każdego podpisanego formularza jest udostępniana pacjentowi i jego rodzinie.

Po podpisaniu zgody, pacjent zostanie poddany ocenie w celu ustalenia, czy spełnia on kryteria udziału w badaniu. Związane z tym procedury przesiewowe są zwykle przeprowadzane podczas wizyty w klinice w okresie dwóch tygodni przed planowanym rozpoczęciem leczenia. Badania przesiewowe pomogą ustalić, czy potencjalny uczestnik badania spełnia progowe wymagania i czy może przyczynić się do dostarczenia danych, które pomogą osiągnąć cele badania.

W tym badaniu, uczestnicy otrzymujący ataluren zostaną porównani z tymi, którzy jego nie otrzymują. Uczestnicy zostaną podzieleni na 2 grupy po około 110 pacjentów. Ilość zastosowanego leku lub placebo zostanie określona na podstawie masy ciała (1 kilogram odpowiada 2,2 funtom):

Grupa 1 będzie otrzymywać ataluren w dawce 10 mg/kg w godzinach porannych, 10 mg/kg w południe, i 20 mg/kg wieczorem.
Grupa 2 będzie otrzymywać placebo (nieaktywny proszek, który wygląda i smakuje tak, jak ataluren) w dawce 10 mg/kg w godzinach porannych, 10 mg/kg, w południe, i 20 mg/kg wieczorem.

Zarówno lek jak i placebo dostarczane są w opakowaniach, w postaci granulek, które mają łagodny, waniliowy smak. Można je mieszać z wodą, mlekiem lub z niektórymi półstałymi produktami spożywczymi.

W ciągu 48 tygodni leczenia, wizyta w klinice będzie wymagana co 8 tygodni. Podczas tych wizyt, uczestnicy będą przechodzić próbę 6-minutowego marszu, zostaną poddani innym testom i ocenom i odpowiedzą na pytania o ich jakość życia i zmiany w wykonywaniu codziennych czynności. Po 48 tygodniach przewiduje się, że w krajach, w których ataluren nie jest dostępny na rynku uczestnicy, którzy ukończą badanie będą mieli możliwość przejścia do badań rozszerzonych, w których będą otrzymywać ataluren. Jeśli uczestnik nie będzie chciał przejść do badań poszerzonych lub przerwie badanie wcześniej, wizyta na potrzeby krótkoterminowej obserwacji zostanie przeprowadzona 6 tygodni po odstawieniu leku lub placebo w celu udokumentowania ogólnego stanu zdrowia uczestnika.

Gdzie są prowadzone badania 3 fazy i jak długo będzie prowadzony nabór pacjentów?

Placówki badawcze planowane są w Australii, Belgii, Brazylii, Kanadzie, Chile, Czechach, Anglii, Francji, Niemczech, Izraelu, Włoszech, Polsce, Korei Południowej, Hiszpanii, Szwecji, Szwajcarii, Turcji i Stanach Zjednoczonych. Wszystkie placówki zostaną opublikowane na stronie www.clinicaltrials.gov pod numerem badania NCT01826487 i pod adresem www.ptcbio.com/ataluren_dmd_trialsites . Nabór nowych pacjentów będzie prowadzony do momentu osiągnięcia wymaganej liczby pacjentów. Przewiduje się, że nabór zostanie zakończony w połowie 2014 roku. Im wcześniej pacjenci zgłoszą się do badania, tym szybciej będzie je można przeprowadzić i szybciej będą znane wyniki.

W jaki sposób pacjent może się zgłosić do 3 fazy badań?

Gdy tylko zostanie otwarta placówka gotowa do przyjmowania zgłoszeń pacjentów, jej dane do kontaktu zostaną podane pod adresem www.clinicaltrials.gov pod numerem badania NCT01826487 i pod adresem www.ptcbio.com/ataluren_dmd_trial . Rodziny mogą kontaktować się bezpośrednio z daną placówką, aby uzyskać odpowiedzi na pytania dotyczące udziału w badaniu.

Czy z udziałem w badaniu wiążą się jakieś koszty?

Koszt wszystkich badań fizycznych, badań przesiewowych, badań laboratoryjnych i innych, a także koszty leku są pokrywane przez firmę PTC Therapeutics. Dokonywany będzie zwrot uzasadnionych kosztów podróży, wyżywienia i zakwaterowania, niezbędnych do wizyt w placówkach klinicznych, z zastrzeżeniem ograniczeń, które zostaną wyjaśnione w placówce badawczej.

Czy ataluren można kupić w innych krajach?

Nie. Ataluren jest lekiem w trakcie testowania, który nie został jeszcze zatwierdzony do sprzedaży w żadnym kraju i nie może być legalnie zakupiony do stosowania przez pacjenta. Jedyna postać atalurenu spełniająca wymogi regulacyjne w zakresie bezpieczeństwa i czystości , która jest odpowiednia do stosowania u ludzi jest wytwarzana przez PTC Therapeutics.

Jeśli PTC otrzyma warunkowe zatwierdzenie w Europie, dlaczego pacjenci nie mogą po prostu kupić leku zamiast uczestniczyć w badaniach?

Przeprowadzenie 3 fazy badań jest niezbędne dla pełnego zatwierdzenia atalurenu w UE i USA, a także posłuży jako podstawa dla potencjalnych zatwierdzeń w innych krajach. Przyznanie warunkowego zatwierdzenia w UE wciąż jest niepewne, a nawet po jego uzyskaniu dostęp do atalurenu może być zapewniony dopiero po kilku miesiącach z uwagi na procesy regulacyjne w poszczególnych krajach.

źródło: http://www.ptcbio.com/clinical_trials_ataluren_dmd_FAQ?lang=polski